Veertigdagentijd #2 'Het Pesachmaal'

Geschreven door Sendré Edens 

 als onderdeel van een serie door leden van De Ontmoeting in Wageningen.

Op de eerste dag van het feest van het Ongedesemde brood kwamen de leerlingen naar Jezus toe en vroegen: ‘Waar wilt u dat wij voorbereidingen treffen zodat u het pesachmaal kunt eten?’ Hij zei: ‘Ga naar de stad en zeg tegen de persoon die jullie bekend is: “De meester zegt: ‘Mijn tijd is nabij, bij jou wil ik met mijn leerlingen het pesachmaal gebruiken.’ De leerlingen deden wat Jezus hun had opgedragen en bereidden het pesachmaal. Toen de avond was gevallen, lag hij [Jezus] samen met de twaalf aan voor de maaltijd. Onder het eten zei hij tegen hen: ‘Ik verzeker jullie: een van jullie zal mij uitleveren.’ Dit bedroefde hen zeer, en de een na de ander vroegen ze hem: ‘Ik toch niet, Heer?’ Hij antwoordde: ‘Hij die samen met mij zijn brood in de kom doopte, die zal mij uitleveren. De Mensenzoon zal heengaan zoals over hem geschreven staat, maar wee de mens door wie de Mensenzoon uitgeleverd wordt: het zou beter voor hem zijn als hij nooit geboren was.’ Toen zei Judas, die hem zou uitleveren: ‘Ik ben het toch niet, rabbi?’ Jezus antwoordde: ‘Jij zegt het.’ Toen ze verder aten nam Jezus een brood, sprak het zegengebed uit, brak het brood en gaf de leerlingen ervan met de woorden: ‘Neem, eet, dit is mijn lichaam.’ En hij nam een beker, sprak het dankgebed uit en gaf hun de beker met de woorden: ‘Drink allen hieruit, dit is mijn bloed, het bloed van het verbond, dat voor velen wordt vergoten tot vergeving van zonden. Ik zeg jullie: vanaf vandaag zal ik niet meer van de vrucht van de wijnstok drinken tot de dag komt dat ik er met jullie opnieuw van zal drinken in het koninkrijk van mijn Vader.’ Nadat ze de lofzang hadden gezongen, vertrokken ze naar de Olijfberg. - Mattheüs 26:17-30 (NBV)

Als ik denk aan een feest, of een feestmaal, denk ik aan gezelligheid. Lekker eten en drinken, een mooi gedekte tafel, maar vooral een fijne tijd hebben, samen met de mensen die je liefhebt.
Jezus lijkt er ook zo over te denken, hij wil het Pesachmaal vieren met zijn vrienden, als hechte groep mensen. Hij heeft zijn leerlingen vooruitgestuurd om het Pesachmaal klaar te maken. Ik kan me zo voorstellen dat ze er echt hun best op gedaan hebben, zodat het een feestelijk maal zou zijn.

Wat moet het voor de vrienden een gekke avond geworden zijn, wanneer Jezus vertelt dat een van hen degene is die Jezus zal uitleveren! Dat kan toch niet waar zijn? Een van de beste vrienden van Jezus? Hoe is dat mogelijk? De vrienden lijken haast in shock te zijn van dit nieuws. Zelfs zo erg dat ze beginnen te twijfelen aan zichzelf en aan Jezus vragen: ‘toch niet ik, Heer?’

Jezus zegt dat diegene die samen met hem zijn brood in de kom doopte, hem zal uitleveren, of ‘verraden’. Dit heeft voor de discipelen waarschijnlijk geen duidelijkheid gegeven, omdat het in die tijd heel normaal was om een gezamenlijke sausschaal te hebben op tafel. Het kon op dat moment voor hen dus nog iedereen zijn. 

Net voor dit Bijbelgedeelte is te lezen dat Judas al heeft afgesproken om Jezus uit te leveren. En toch ligt Judas mee aan tafel, tijdens dit feestelijke maal. Dit voelt wel heel naar, eerst samen eten met een vriend en hem vervolgens keihard in de steek laten, verraden zelfs.

Tijdens het eten benadrukt Jezus dat de Mensenzoon, hijzelf dus, dood zal gaan, zoals er over hem geschreven staat. Maar dat het moet gebeuren, is zeker geen excuus voor het opzettelijke verraad van Judas. Ik weet niet of ik nog wel zou kunnen genieten van mijn eten. Het idee dat een van je vrienden zover zal gaan om je goede vriend Jezus te verraden.

Als ze verder eten, breekt Jezus het brood en deelt de wijn. Het brood en de wijn is een teken van Zijn lichaam en Zijn bloed. Jezus zal sterven, Zijn lichaam is het laatste lichaam dat ooit geslacht hoeft te worden, als offer voor God. Zijn bloed is het bloed van het verbond wat zorgt voor de vergeving van zonden, ónze zonden. Gods relatie met mensen is altijd al afhankelijk geweest van het offeren van bloed. Dit nieuwe verbond is daarop geen uitzondering. Het grote verschil is dus, dat er na Jezus’ dood geen ander offer meer nodig is.

In de woorden van Jezus over het brood en de beker gaat het vooral over de dood. Maar het gaat nog méér over leven, leven in het koninkrijk van de Vader. Er komt, in de toekomst, een nieuwe dag aan! De band tussen de discipelen en Jezus, die door de dood zou worden verbroken, wordt op die dag hersteld in het koninkrijk van God. De nadruk op de dood in de woorden van Jezus, leiden dus niet tot een gevoel van somberheid, maar tot vreugdevolle verwachting op nieuw leven door de dood!

Het Bijbelgedeelte eindigt met het zingen van een lofzang. Ik kan me niet voorstellen dat de discipelen alles helemaal goed begrepen hebben. Ze zaten met een verrader aan tafel, maar tóch hebben ze in ieder geval het vertrouwen en de hoop dat ze weer samen met Jezus wijn zullen drinken in het koninkrijk van de Vader. Zéker reden tot het zingen van een lied voor God! Zingen jullie ook mee?!